19 Mart 2024 - Salı

Suriye: Yarmuk kampı IŞİD’in eline mi geçti?

Yarmuk semti, Suriye başkenti Şam’da, Filistin’den on yıllar içinde göçenlerin yoğun olarak yaşadığı bir yer.

Her ne kadar Filistinli göçmenler nedeniyle Yarmuk kampı olarak da adlandırılsa da çok katlı binaların olduğu bir semt.

2011’e kadar Şam’da etkin olan Filistinli siyasi grupların ve özellikle de Hamas’ın baskın olduğu semt, ülkedeki ayaklanmadan doğrudan etkilenen yerlerden biri oldu.

Ülkenin diğer yerlerinde yaşayan Filistinliler gibi Yarmuk’taki Filistinlilerin bir bölümü de muhalif grupların yanında yer aldı, bir kısmı yönetimi desteklediğini duyurdu, bir bölümü de tarafsız kalmayı tercih etti.

Filistinliler arasındaki bu bölünme kısa süre içinde silahlı çatışmalara uzanan bir kırılmanın başlangıcı oldu.

Nüfusu 200 binden 18 bine indi

2011 öncesi 200 binden fazla kişinin yaşadığı Yarmuk, Filistinliler arasında yaşanan çatışmalarla birlikte boşalmaya başladı.

Kent merkezine birkaç kilometre mesafedeki semtin Şam ile bağlantısı 2011 başlarından itibaren yavaş yavaş kesilmeye başladı.

Suriye ordusu önce semte açılan yollardaki kontrol noktalarının sayısını arttırdı, bir süre sonra da semt tamamen kuşatmaya alındı.

Semte giriş-çıkışlar Birleşmiş Milletler ve uzlaşma komitelerinin yoğun girişimleri ile sağlanabilir hale geldi.

4 yıl içinde nüfusu 200 binlerden 18 binlere kadar inen Yarmuk, semti kontrol edenler arasındaki çatışmalar ve Suriye ordusunun saldırıları nedeniyle önemli ölçüde tahrip oldu.

Kedi köpek yeniyor

Kuşatma altında olması nedeniyle yaşam şartları giderek ağırlaşan semte gıda ve ilaç gibi hayati malzemeler BM ve uzlaşma komitelerinin girişimleri ile sağlanabiliyor.

Yine semte bitişik yerleşim birimlerine açılan tüneller ve kaçak yollar da gıda gibi malzemelerin temininde kullanılıyor.

Ancak semtte her şeyin aşırı pahalı olduğu, bir kilo şekerin 4-5 bin Suriye lirasına satıldığı biliniyor.

Şam’da ortalama bir memurun 25 bin lira maaş aldığı düşünüldüğünde bu, semt içinde gıda temini krizinin boyutlarını ortaya koyuyor.

Semtte kedi-köpek yendiği, ilaç temini ve sağlık hizmetinin durma noktasında olduğu haberlere ve BM raporlarına da yansıyor.

Nusra Cephesi’nin artan ağırlığı

Bir taraftan Suriye ordusunun kuşatması sürerken diğer tarafta Nusra Cephesi’nin kamp içindeki ağırlığı zamanla arttı.

Geçtiğimiz yıl Nusra Cephesi semti tamamen kontrol altına aldığını duyurarak kendi kontrol noktalarını oluşturdu.

Yarmuk içinde çeşitli gerekçelerle infazlar da yapan örgüt nedeniyle isteyenlerin semtten çıkması ve içeriye insani yardım aktarılmasını öngören girişimler de ciddi ölçüde aksadı.

Bu dönemde silahlı gruplar içinde yer alan bazı Filistinliler Suriye’deki Filistinli hareketlerin arabuluculuğu ile kamptan ayrıldı.

Daha sonra semt içinde Nusra Cephesi ile diğer gruplar arasında anlaşma sağlandığı yönünde iddialar öne çıksa da Nusra Cephesi tarafından yapılan infazların da haberleri gelmeye devam etti.

IŞİD semti ele geçirdi mi?

Yarmuk geçtiğimiz günler de bir kez daha saldırıya uğradı.

Bu kez semti ele geçirmeye çalışan grup IŞİD oldu.

IŞİD’e yakın sosyal medya hesapları ve bazı TV kanalları semtin tamamen IŞİD’in kontrolünde olduğunu öne sürüyor.

Ancak Londra merkezli İnsan Hakları Gözlemevi ve yerel kaynaklar çatışmaların sürdüğünü aktarıyorlar.

Gözlemevi’nin aktardığı son bilgilere göre, (Filistinli) Aknaf Beyt Al Makdis ve bazı İslamcı gruplar ile IŞİD arasındaki çatışmalar bugün de (Cuma) devam etti.

Çatışmalar nedeniyle semtte yaşayanlar 48 saatten uzun bir süredir su, yiyecek temin edemiyor.

Çatışmaların insanların su temin ettiği çeşme ve yiyecek dağıtımı yapılan noktalara kadar yayıldığı belirtiliyor.

IŞİD ve Nusra Cephesi işbirliği yaptı iddiası

IŞİD’in semte “Nusra Cephesi’nin yardımı ile girdiği” yönünde iddialar öne sürülüyor.

Ancak her ne kadar El Kaide ideolojisi kökenli olsalar da ülkenin farklı yerlerinde çatışan iki grubun Yarmuk’ta işbirliği yaptığı iddiası henüz teyid edilmiş değil.

Nusra Cephesi’nin geçtiğimiz yıl bir ÖSO (Özgür Suriye Ordusu) komutanını “IŞİD’in uyuyan hücresi” olduğu suçlaması ile idam ettiği biliniyor.

Yine Nusra Cephesi’nden IŞİD ile birlikte hareket ettikleri yönünde henüz bir açıklama yapılmadı.

IŞİD’in Yarmuk’a saldırmasının ardından Şam kırsalında varlık gösteren İslam Ordusu birkaç grupla birleştiklerini “IŞİD’e karşı savaşacaklarını” duyurdu.

IŞİD ile yer yer çatışan İslam Ordusu’nun sosyal medya hesabından “Nusra Cephesi ile aramızda Şam kırsalında fitne, çatışma, tehdit olduğu iddiaları gerçek değildir” açıklaması yapıldı.

Diğer taraftan IŞİD’e yakın sosyal medya hesaplarında Yarmuk’taki Nusra Cephesi ve diğer gruplar içindeki bazı silahlı kişilerin IŞİD’e biat ettiğine dair iddialar yer alıyor.

Nusra Cephesi içindeki bazı militanların IŞİD ile iletişim halinde oldukları, bitişik yerleşim birimlerinden semte açılan tünel ve yolların bilgilerini aktardıkları, IŞİD’in semte girişini kolaylaştırdıkları iddiaları olasılığı yüksek iddialar arasında.

Yarmuk’ta IŞİD ile semtteki gruplar çatışırken, semtin dış sınırlarında İslam Ordusu ile IŞİD arasında zaman zaman çatışmalar yaşanıyor.

Suriye ordusu da semtte ve çevresinde bazı noktaları havan topu ve roketlerle vurmaya devam ediyor.

Yani Yarmuk semti, 2011 başlarından beri bir kez daha çarpraz ateş altında.

Yarmuk’u ele geçirmek ne anlama gelir?

IŞİD gerek Suriye içlerinde etkili olan Nusra Cephesi gibi yapılarla husumeti ve gerekse lojistik hattı gözeterek yürüttüğü yayılma stratejisi nedeniyle kent merkezlerinde ve çevresinde şimdiye kadar çok etkili olmadı.

Yarmuk gibi Şam merkeze birkaç km mesafede bir noktanın tamamen IŞİD’in kontrolüne geçmesi IŞİD için çok önemli bir kazanım ve avantaj olabilir.

Semtin bir ucunun kırsala açıldığı göz önüne alındığında Yarmuk’u ele geçirmesi halinde IŞİD’in Şam merkeze ilerlemesi ya da Şam’ı ele geçirmesi henüz olasılık dahilinde değil ancak Yermuk’a konumlanan IŞİD’in Şam merkezi sürekli ve etkili bir şekilde tehdit altında tutması mümkün.

Haberin ilk yayınlandığı adres: BBC Türkçe

Buna da göz atabilirsiniz

Beşar Esad | Fotoğraf: kremlin.ru / Wikimedia Commons

Şam’ın beklediği ziyaretçi

Birleşik Arap Emirlikleri (BAE) Dışişleri Bakanı Şeyh Abdullah Bin Zayed Şam’daydı. Şüphesiz, Bin Zayed’in Şam’a …

Suriye Haritası

Suriye’ye operasyon olursa…

Malum, Suriye’nin kuzeyine yönelik Fırat’ın doğusundaki öz yönetim bölgesini hedef alacak bir operasyon ihtimali gündemde. …

Türkiye, Suriye’de ne istiyor? İdlip niye ölüm-kalım meselesi haline geldi?

Türkiye’nin Suriye politikası iyice anlaşılmaz hale geldi. Türkiye’nin Suriye’deki askeri varlığının sebebi ne?